ارزیابی آلودگی آرسنیک، روی، سرب، کادمیوم، کروم، مس و منگنز در منابع آب زیرزمینی دشت رزن همدان توسط شاخص های کیفیت آب

مقدمه در ایران به عنوان کشوری خشک و نیمه خشک، ۹۰ درصد آب مورد نیاز از منابع آب زیر زمینی تأمین می شود. پژوهش حاضر با هدف ارزیابی آلودگی منابع آب زیرزمینی دشت رزن همدان به فلزات سنگین آرسنیک، روی، سرب، کادمیوم، کروم، مس و منگنز با کاربرد شاخص های آلودگی کیفیت آب طی فصول بهار و تابستان سال ۱۳۹۱ انجام یافت. مواد و روش ها نمونه برداری از ۲۰ حلقه چاه در سطح دشت انجام شد. بعد از طی مراحل آماده سازی آزمایشگاهی، غلظت عناصر در نمونه ها توسط دستگاه icp خوانده و کیفیت آب توسط شاخص های cd، hpi و hei ارزیابی گردید. یافته‏ ها میانگین مقادیر شاخص های cd (شاخص آلودگی)، hpi (شاخص آلودگی فلزات سنگین )و hei (شاخص ارزیابی فلزات سنگین) در فصل بهار به ترتیب با ۲/۹۶-، ۴۵/۴۷ و ۴/۰۴ و در فصل تابستان به ترتیب برابر با ۳/۵۴-، ۴۵/۰۷ و ۳/۵۹ و بسیار کمتر از آستانه خطر تعیین شده برای شاخص هاست. از طرفی مقایسه میانگین غلظت عناصر مورد مطالعه با رهنمود who نشان داد که میانگین غلظت عناصر کمتر از حد استاندارد است. نتیجه‏ گیری گرچه در حال حاضر منابع آب زیرزمینی دشت رزن در معرض آلودگی بیش از حد مجاز به فلزات سنگین نیست، اما استفاده بی رویه و طولانی مدت از نهاده های کشاورزی، رواج استفاده از آفت کش ها و کودهای آلی با احتمال آلودگی به انواع فلزات سنگین، استفاده از فاضلاب شهری به عنوان آب آبیاری و لجن فاضلاب به عنوان کود و همچنین استقرار صنایع آلاینده می تواند ضمن تهدید منابع آب زیرزمینی این منطقه، تبعات غیر قابل جبرانی را نیز به دنبال داشته باشد.